Proctologische ingrepen

Bij proctologische ingrepen worden bloedverdunnende medicatie best één week op voorhand gestopt tenzij een urgente ingreep noodzakelijk zou blijken. Afhankelijk van patiënt tot patiënt zijn er ook preoperatieve onderzoeken nodig die meestal door de huisarts kunnen uitgevoerd worden (bloedname, electrocardiogram, e.a.). 

De ingreep gebeurt in nuchtere toestand. Dat betekent dat er tot 6 uur voor ingreep niet gegeten of gedronken mag worden. 

Er wordt voor een ingreep soms een lavement (‘fleet’) toegediend. Tijdens de heelkunde wordt er geen gebruik gemaakt van antibiotica. De patiënt meldt wel aan de verpleegkundige, chirurg en anesthesist welke thuismedicatie genomen wordt en of er allergieën zijn. 

Tijdens de ingreep worden de letsels verwijderd met een mes en/of de electrische bistouri. Er wordt ook nagekeken of er geen letsels zijn in het anale kanaal met een rectoscoop.

De operatie wordt uitgevoerd in gynaecologische houding (in de beensteunen) of in buiklig (prone jackknife). De ingreep wordt verricht onder narcose (algemeen of epiduraal) en duurt ongeveer een half uur.

• Pijn; 
• Bloeding onmiddellijk postoperatief;
• Urineretentie (10-20 %); 
• Anale stenose (zeer zeldzaam).

Bij een chronische anale fissuur wordt de inwendige sluitspier onder zicht of op de vinger gedeeltelijk doorgenomen met de bedoeling de hypertonie (sluitspieroverspanning) te doen verdwijnen. De insnedeplaats wordt meestal gesloten met een zelfresorbeerbare hechting. In de meeste gevallen dient ook uitwendig aan de kloof een slijmvliespoliep (hypertrofe papil) en/of een huiduitrekking (sentinel mariske) weggenomen te worden met het mes en/of de electrocauter.

De operatie wordt uitgevoerd in gynaecologische houding, door de benen te plaatsen in de beensteunen. De ingreep gebeurt onder algemene of epidurale narcose en duurt ongeveer tien minuten. 

• Pijn; 
• Acute bloeding met hematoomvorming onmiddellijk postoperatief; 
• Urineretentie (10-20 %);
• Laattijdige incontinentie. 

Bij een abces wordt het abces geopend en gedraineerd. De wonde wordt altijd opengelaten en dient in een tweede tijd op te groeien. Bij aanwezigheid van een abces wordt steeds nagekeken of er geen fistel (verbinding tussen huid en darm) bestaat. Hierbij wordt gebruikt gemaakt van de vinger, een endoscoop en vloeistoffen zoals methyleenblauw, H202. 

Soms wordt geen fistel gevonden. Indien in acute omstandigheden een fistel wordt vastgesteld, wordt doorheen het fisteltraject een draad (tress) geplaatst. De bedoeling bij de behandeling van een fistel is deze uit te roeien met optimaal behoud van de sfincterfunctie. 

Daarom wordt in een tweede tijd (na enkele weken) de fistel behandeld met een tweede ingreep onder narcose. Hierbij wordt dan meestal gebruik gemaakt van doornemen van de fistel of een zogenoemde spannende draad bij lage fistels. Bij hoge fistels wordt gewerkt met een flap reconstructie.

De operatie wordt uitgevoerd in gynaecologische houding (benen in de steunen) of in buiklig (prone jackknife). De ingreep wordt verricht onder narcose (algemeen of epiduraal) en duurt ongeveer een half uur.

• Recidiveren van het abses of de fistel; 
• Pijn; 
• Acute bloeding onmiddellijk postoperatief; 
• Urineretentie (10-20 %); 
• Anale incontinentie laattijdig.

Bij een klassieke speenwegname wordt het aderlijk kluwen verwijderd met het mes en/of de electrocauter. De steel wordt afgebonden met een hechting. Bij een stapling operatie (nietjesingreep) worden de aanvoerende bloedvaten van het speen doorgeniet.

De operatie wordt uitgevoerd in een gynaecologische houding en dus met de benen in de voorziene steunen. Dat gebeurt onder narcose, algemeen of epiduraal, en neemt ongeveer een half uur in beslag. 

• Pijn;
• Acute bloeding onmiddellijk postoperatief tussen de 5 en 8ste dag (1 – 2 %);
• Urineretentie (10-20 %);
• Incontinentie laattijdig;
• Anale stenose (zeldzaam);
• Ectropion (slijmvliesprolaps).

Elke proctologische ingreep kan pijn geven en dient met de nodige pijnmedicatie behandeld te worden. Licht bloedverlies bij ontlasting of afvegen is als normaal te beschouwen. Wanneer er voor de operatie sprake is van constipatie, wordt postoperatief best met een laxativum gewerkt.

• Relatieve neerliggende rust;
• Restenrijke voeding (veel groenten, fruit, bruin brood, zemelen);
• Vermijden van alcohol en pikante voeding;
• Anale hygiëne (zonder te wrijven doch deppen);
• Zitbaden met lauw water zonder additiva;
• Pijnstilling zoals dafalgan 500 viermaal per dag; Voltaren 75 retard tweemaal per dag (zo vermijd je maagzweren);
• Neocutigenolzalf anaal;
• Eventueel xylocaine zalf als lokale pijnstilling;
• Laxativum zo nodig zoals Duphalac/movicol.

Naast de postoperatieve controle waarop je wordt uitgenodigd, moet je absoluut de arts contacteren wanneer je het volgende vaststelt: 

• Aanhoudende koorts;
• Rillingen; 
• Hevige anale pijn; 
• Bloedverlies met klonters.