Geschiedenis van liesbreukbehandeling

Liesbreukbehandeling bij volwassenen wordt voor het eerst beschreven in de verre Egyptische oudheid. Toch is het pas sinds de laatste twee decennia dat complicaties en redicief percentages (<3%) heel erg laag zijn. En dat dankzij minimaal invasieve heelkunde in combinatie met het gebruik van meshes.

De vroegste vermelding

Hippocrates (460-375 v.C.) en Celcus (ca 25 v.C.) beschreven en bespraken al heel vroeg het bestaan van liesbreuken bij de mens, al hadden ze het nooit duidelijk over een behandeling.

De eerste heelkundige behandelingstechnieken (naast reductie, lokale warmte, breukbanden e.a.) zoals castratie en cauterisatie, die een hoge complicatie ratio van boven de 50 % kennen, werden tot ver in de 19de eeuw gebruikt om liesbreuken te behandelen. Ook al werden er verschillende anatomische structuren beschreven door Ambroise Parè (1510-1590) en Andreas Vesalius (1514-1564). 

Het is pas op het einde van de negentiende eeuw, in 1884, dat de behandeling van de liesbreuk bij volwassenen essentieël gewijzigd wordt. Er wordt dan overgeschakeld op de techniek beschreven door Bassini (1844-1924). De gelijktijdige verbetering van analgesie, anesthesie (Morton en Braun) en infectiepreventie (Semmelweis 1864) maakte het mogelijk om liesbreukingrepen goed uit te voeren. 

Televisieserie als referentie

We weten goed hoe ver de geneeskunde stond begin de twintigste eeuw, onder andere dankzij televisieseries. 

In The Knick, een tweedelige Amerikaanse sociodramtische serie van Steven Soderbergh speelt Clive Owen een gedreven chirurg in de begintijd van moderne chirurgie. Zijn personage is gebaseerd op William Halsted, een van de pioniers in chirurgie. 

Aflevering drie, seizoen één. We bevinden ons n het fictieve ziekenhuis in New York aan het begin van de twintigste eeuw. We zien hoe een collega van Owens personage een liesbreuk open hersteld onder lokale anesthesie. Hoewel de reeks grotendeels fictie is, geeft ze daarmee wel een visueel idee van de kinderschoenen waarin de geneeskunde nog stond, amper 100 jaar geleden. 

Meshes

Het duurde tot ver in de twintigste eeuw met het gebruik van meshes in de jaren ‘60 door Usher en Lichtenstein dat ‘spanningsloze’ technieken zich konden ontwikkelen. Het was pas in de jaren ’90 (en dus vrij recent in de menselijke geschiedenis en nadat GER in 1982 reeds een laparoscopische techniek toepaste) dat de minimaal invasieve laparoscopische benadering een hoge vlucht kende. 

Ook wij gebruiken standaard, op de dienst algemene-abdominale heelkunde van het Sint-Andriesziekenhuis, de laparoscopische techniek met het gebruik van een mesh in eletieve omstandigheden. De open techniek met mesh, zoals beschreven door Lichtenstein, wordt behouden voor patiënten met grote scrotale breuken of patiënten die eerder al abdominale heelkunde ondergingen, waardoor het preperitoneum ontoegankelijk is geworden. 

Liesbreuken bij volwassen zullen, in tegenstelling tot de universele hoge ligatuur bij congenitale liesbreuken bij kinderen, wellicht nooit door één exclusieve techniek behandeld kunnen worden. Dat komt omdat er in het verleden talloze technieken werden beschreven en toegepast, met te weinig vergelijkend wetenschappelijk studiemateriaal. 

De tendens om meer minimaal invasief te werk te gaan met het gebruik van een mesh in geplande omstandigeheden, heeft er zeker toe bijgedragen dat complicaties en recidivieven tot een strikt minimum zijn herleid. 

Referenties: 

  • Bassini E. Ueber die Behandlung des Leistenbruches. Langenbecks Arch Klin Chir. 1890;40:429-76.
  • Lichtenstein IL. Hernia repair without disability. 2nd ed. Tokio: Ishiyaku Euroamerica; 1987
  • Ger R. The management of certain abdominal herniae by intra-abdominal closure of the neck of the sac. Preliminary communication. Ann R Coll Surg Engl. 1982;64:342-4.
Terug naar overzicht
Secretariaat

Dienst Heelkunde

051 42 50 60

Van 08:00 tot 18:00 uur

Contacteer ons